سرویس جهان مشرق - هفدهم ژوئن گذشته شهر راهبردی «فلوجه» در استان «الانبار» عراق از سیطره گروه تروریستی تکفیری «داعش» خارج شد. داعش در سال 2014 میلادی بدون هرگونه حمله یا عملیات نظامی و با کمک حامیان خود در داخل شهر که عمدتاً بازماندگان حزب منحل بعث بودند، ابتدا مرکز پلیس این شهر و سپس تمام فلوجه را به اشغال خود درآورد.

پس از آن فلوجه به‌ عنوان اصلى‌ترین پایگاه داعش در عراق مطرح بود و به تبع آن به یکی از مهمترین اهداف دولت عراق برای بیرون راندن داعش و آزادسازی آن تبدیل شد.

 

عملیات آزادسازی فلوجه با محاصره این شهر و تلاش جهت قطع ارتباط عناصر داعش که در داخل شهر مستقر شده بودند، با داعش در خارج آن، از مدت ها پیش توسط ارتش و نیروهای امنیتی عراق آغاز شد و عواملی مانند تشدید ناآرامى‌ها در مناطق و شهرهاى مختلف عراق و مانع تراشی آمریکایى‌‌ها، عملیات آزادسازى این شهر را تا چندین ماه به تعویق انداخت.

درباره اهمیت فلوجه همین قدر کافی است که گفته شود، این شهر دومین شهر مهم استان الانبار بعد از الرمادى به شمار می آید، شهری که فقط 60 کیلومتر با بغداد، پایتخت عراق فاصله دارد.

 

هم ‌چنین فلوجه به‌ عنوان دروازه ورود به مناطق غربی استان الانبار و قرار گرفتن در نزدیکى دو شهر مقدس نجف اشرف و کربلای معلی از اهمیت بالایى برخوردار است.

از سوى دیگر، اگر به یاد آوریم که برنامه ریزی نزدیک به 80 درصد عملیات‌ هاى انتحارى و تروریستی بغداد در فلوجه صورت مى‌ گرفت، نقش و جایگاه این شهر در ناامنی های پایتخت عراق بیش از پیش آشکار می شود.

 

این اهمیت زمانی دو چندان می شود که دریابیم، پس از آزاد سازى شهر الرمادى، مرکز استان الانبار، شهر فلوجه به تنها راه تردد داعش بین عراق و سوریه تبدیل شد و از دست دادن آن، به معنای مسدود شدن تمام گذرگاه های مرزی بین عراق و سوریه در غرب عراق بود.

به هر روی با وجود تمام موانع موجود و ایجاد شده عملیات آزادسازی فلوجه 21 مه گذشته آغاز شد. در عملیات آزادسازى این شهر چهار طیف از نیروها و گروه های نظامی شرکت داشتند که حضور ارتش، پلیس فدرال، نیروهاى داوطلب مردمى موسوم به حشد الشعبى و عشایر منطقه قابل ملاحظه هستند.

تعداد نیروهاى شرکت ‌کننده در عملیات آزادسازى فلوجه که عملیات «15 شعبان» نامگذاری شده بود، به بیش از 30 هزار نفر می رسید. 3 هزار نفر از این نیروها را عشایر عامریه و فلوجه و 20 هزار نفر از آنها را نیروهاى داوطلب مردمى موسوم به حشد الشعبى تشکیل می دادند.

 

پلیس فدرال عراق نیز با حدود 7 هزار نیرو و نیروهایى از لشکر هشتم ارتش شامل تیپ‌هاى 14، 17 و 51 در کنار حشد الشعبى و نیروهاى یگان مبارزه با تروریسم ارتش عراق در عملیات آزادسازى فلوجه مشارکت داشتند.

این گزارش به معرفی مهمترین گروه های مقاومت مردمی شرکت کننده در این عملیات می پردازد که از بطن فتواي جهاد كفايي آيت الله «سید علی سيستاني»، مرجع عاليقدر شيعیان عراق متولد شد.

هنگامی که دهم ژوئن سال 2014 میلادی اخبار لحظه به لحظه از وخامت اوضاع در عراق خبر می داد و شهر موصل با جمعیتی حدود 2 میلیون نفر به اشغال داعش درآمد و صدای پای تروریست های تکفیری حوالی بغداد و شهرهای مذهبی شیعیان عراق مانند سامراء، کربلا و نجف به گوش می رسید.

 

با صدور فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی علیه داعش و دیگر گروه های تروریستی تکفیری و بعثی، بسیاری از مردم عراق به صفوف گروه های مقاومت و مبارزه با داعش پیوستند.

وجود گروه های مقاومت و دسته های شبه نظامی، به زمان اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی باز می گردد که تجربه خوبی در بسیج و مدیریت توان مردمی در ایجاد نیروی مقاومت شمرده می شد.

 

با تکیه بر این تجربه در مدت زمان اندکی، حدود 3 میلیون عراقی برای پیوستن به صفوف مبارزه اعلام آمادگی کردند تا با گذشت زمان اندکی از صدور فتوای آیت الله سیستانی، این نیروها به بازوی قدرتمندی در کنار ارتش عراق جهت دفاع از موجودیت کشور خود در برابر خطر داعش تبدیل و به «حشد الشعبی» یا همان «نیروهای بسیج مردمی» یا «نیروهای داوطلب مردمی» معروف شوند و حضور فعالی در میدان های مختلف مبارزه با داعش از جمله عملیات آزادسازی شهر فلوجه داشته باشند.

 

 

یک: جیش الشعبی
براساس آخرین گزارش ها حشد الشعبی درحال حاضر بیش از 42 گروه شبه نظامی با 140 هزار عضو را دربر می گیرد که از حیث ساختار تشکیلاتی به چند بخش تقسیم می شوند، از جمله:

- برخی از این گروه ها در زمان حاکمیت صدام حسین، دیکتاتور معدوم عراق و برای مقابله با حزب بعث و به نوعی انقلاب علیه رژیم در عراق تشکیل شدند، مانند تشکیلات بدر که در دوران حاکمیت رژیم بعث به «سپاه بدر عراق» معروف شده بود و طی جنگ تحمیلی کنار رزمندگان مقابل حزب بعث عراق در جبهه های جنگ مبارزه کردند

 

- دسته ای دیگر از این گروه ها فعالیت خود را در زمان اشغال عراق توسط آمریکا آغاز کردند، مانند جیش المهدی که در شهرک صدر بغداد با نیروهای متجاوز درگیر شد

- دسته ای دیگر از این گروه ها نیز پس از صدور فتوای جهاد آیت الله سیستانی تشکیل شده و فعالیت خود را در عراق آغاز کردند.

مهمترین گروه های شبه نظامی نیروهای موسوم به حشد الشعبی عبارتند از:

سرایا السلام
این گردان نظامی در سال 2014 میلادی به عنوان زیرشاخه «جیش المهدی»، به رهبری سید «مقتدی صدر» با اعلام فتوای مرجعیت در نجف تشکیل شد و وظیفه خود را دفاع از اماکن مذهبی شیعیان و اهل سنت در عراق اعلام کرد.

سرایا السلام تاکنون در نبردهای مناطق مختلف عراق از جمله سامراء، دیالى، آمرلی و جرف الصخر و همچنین عملیات آزادسازی فلوجه نقش فعال ایفا کرده اند.

رزمندگان این گردان با عملیات های موفق خود در سامراء و جرف الصخر موفق شدند، مناطقی را از وجود نیروهای داعش پاکسازی کنند. فرماندهی نظامی این نیرو را «کاظم العیساوی» بر عهده دارد.

عصائب اهل الحق
این یگان نظامی از جمله نیروهایی است که دارای تشکیلات نظامی و ساختار سازمان یافته می باشد و شاخه نظامی گروه «عصائب اهل الحق من العراق» شمرده می شود.

در ابتدا نیروهای این گروه را تنها شیعیان استان های جنوبی عراق تشکیل می دادند، اما با گسترش دامنه فعالیت و حضور موفق در میدان های نبرد، شماری از جوانان اهل سنت استان صلاح الدین نیز به آن ملحق شدند.
وجه تمایز این گروه در مقایسه با دیگر گروه های شبه نظامی مردمی تشکیل شده در عراق بهره مندی از تکنیسین ها و کارشناسان نظامی در حوزه های مختلف است.

 

عصائب اهل الحق نیز از جیش المهدی نشات می گیرد. این گروه در سال 2006 میلادی مدتی بعد از اعلام آتش بس بین جیش المهدی و نظامیان آمریکایی و دولت مرکزی عراق، به فرماندهی شیخ «قیس خزعلی» تشکیل شد که همچنان فرماندهی این گروه را بر عهده دارد. وی شاگرد «سید محمد صدر»، پدر سید مقتدي صدر است که پیش از آنکه در سال 2010 میلادی آزاد شود، در زندان هاي آمريكايي ها در حبس بسر می برد.

 

از عبد الهادي الدراجي و اكرم الكعبي به عنوان دو موسس دیگر این گروه نام برده شده و تخمین زده می شود،  تعداد رزمندگان آن بالغ بر 10 هزار نفر و مجهز به مهماتی نظیر انواع سلاح ها، ادولت نظامي سبك و سنگين از جمله خمپاره و موشك انداز و توپخانه باشند.

 

گفته می شود، فرماندهی میدانی و عملیاتی این گروه بر عهده فردی به نام «شيخ ليث» است. شاخه سوريه عصائب اهل الحق، «گردان هاي حيدر كرار» نام دارد که در حلب مستقر است و اكرم الكعبي، فرماندهی آن را برعهده دارد.

در سال 2008 میلادی جیش المهدی با تشکیل گردان الیوم الموعود، از عصائب اهل الحق برای پیوستن به آن دعوت به عمل آورد که از سوی اهل الحق رد شد تا این گروه بر حفظ استقلال خود بیش از پیش تاکید کند.

 

عصائب اهل الحق طی اشغال نظامی عراق توسط ائتلاف آمریکایی، عملیات های گسترده ای را علیه اشغالگران انجام داد و اطلاعات به دست آمده تاکید می کند که این یگان نظامی دارای چنین ساختاری است:

- تيپ امام علي(ع): حوزه فعالیت این تیپ جنوب عراق استان هاي شيعي بابل، بصره، ذيقار، كربلا، ميسان، المثني، نجف، القادسيه و واسط است.

- تيپ امام كاظم(ع): مسئول حوزه غرب بغداد شامل مناطق كاظمين، الرشيد، الكرخ و منطقه المنصور است.

- تيپ امام هادي(ع): مسئول حوزه شرق بغداد شامل شهرك صدر، بغداد الجديده، الكراده، الرصافه و الاعظميه است.

- تيپ امام عسكري(ع): مسئول حوزه مركز عراق شامل مناطق شيعي جنوب ديالي و شهر سامرا در استان صلاح الدين و برخي مناطق شيعي نشين در نينوا و كركوك است.

- تيپ حيدر كرار مسئول حوزه سوريه غالبا در جنوب دمشق و غرب حلب است.

حرکه حزب الله النجباء
وجه تسمیه این یگان نظامی به خطبه حضرت زینب(س) باز می گردد که در آن، ایشان حضرت امام حسین(ع) و اهل بیت و یاران ایشان را «حزب الله النجباء» خوانده بودند.

 

موسس این یگان نظامی «شیخ اکرم الکعبی» است که مناصبی چون جانشینی و مدیریت دایره جهاد یگان های عصائب اهل الحق را برعهده داشت. نیروهای این گروه شبه نظامی در درگیری های دو منطقه النباعی و الضابطیه مشارکت داشتند.

 

 

سازمان بدر شاخه نظامی
این سازمان، شاخه نظامی سازمان بدر محسوب می شود که فرماندهی نظامی و میدانی آن را «هادی العامری»، وزیر پیشین کار عراق برعهده دارد.

سازمان بدر در سال 1980 میلادی به عنوان بازوی نظامی مجلس اعلای اسلامی عراق شروع به کار کرد و آیت الله «محمد باقر حکیم» رهبری آن را در دست دارد.

 

در ابتدا این گروه مبارزه با نظام بعث عراق را محور فعالیت هایش قرار داد، اما وقتی تحت پیگرد دستگاه های امنیتی و اطلاعاتی رژیم بعث قرار گرفت، همکاری خود را در جریان جنگ تحمیلی با نیروهای ایرانی آغاز کرد.

پس از سرنگونی رژیم بعث، این گروه تصمیم گرفت، فعالیت های خود را گسترش دهد تا حوزه های مختلف و متنوعی را دربر گیرد.

در سال 2010 این گروه به فرماندهی هادی العامری، از مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد و به دولت قانون به رهبری «نوری المالکی»، نخست وزیر پیشین عراق پیوست.

 

این سازمان از جمله یگان هایی است که ساختار و تشکیلات نظامی گسترده و منظمی دارد و به لطف این پیشینه درخشان و ساختار سازمانی، مناسبات گسترده و همکاری نزدیکی با ارتش عراق دارد.

سوابق عملیاتی بی شمار سازمان بدر در عرصه میدانی و نظامی، این یگان را به یکی از خبره ترین نیروهای حشد الشعبی در میدان های نبرد تبدیل کرده است. به همین دلیل، بسیاری از یگان های حشد الشعبی از فرماندهان این گروه به عنوان مستشاران نظامی استفاده می کنند.

کتائب حزب الله عراق
هسته اصلی گردان های حزب الله عراق در سال 2003 میلادی پس از سقوط بغداد به دست نیروهای اشغالگر و به منظور بیرون راندن اشغالگران خارجی از عراق و دفاع از اماکن مقدس تشکیل شد.

پس از اشغال عراق در سال 2006 میلادی تعدادی از گروه های شبه نظامی مخالف اشغال عراق، مانند گردان أبو الفضل العباس، کتائب کربلاء، کتائب السجاد و کتائب زید بن علی، ائتلافی به نام با یکدیگر، گردان های حزب الله عراق را تشکیل دادند.

عملیات متعدد نظامی این گروه علیه نظامیان آمریکایی، واشنگتن را واداشت تا در سال 2009 میلادی گردان های حزب الله عراق را لیست گروه های تروریستی عراق درج کند.

این یگان یکی از سری ترین یگان های نظامی حشد الشعبی محسوب می شود، مناصب ارشد و فرماندهی این یگان همچنان محرمانه باقی مانده و بر کسی معلوم نیست.

مهمترین ویژگی مهم این یگان، هماهنگی بسیار نزدیک و خوب با مستشاران نظامی ایران است و موجب شد، نیروهای این یگان در عملیات آزادسازی جرف الصخر، نقش بی بدیلی را ایفا کنند.

 

شکست حصر آمرلی، آزادسازی تکریت، آزادسازی استان صلاح الدین، آزادسازی بیجی و در نهایت آزادسازی فلوجه مهمترین عملیات هایی است که این یگان در آنها مشارکت داشت.

حزب الله عراق همانند حزب الله لبنان در قالب فعاليت هاي خيريه و امداد رساني و اجتماعي نیز فعاليت مي كند. این یگان نظامی دارای شورايی مشورتي به نام «شوري الكتائب» است.

دبير كل حزب الله عراق همانگونه که گفته شد، ناشناس است، اما به «ابو كاظم» معروف است. ناظر كل كتائب نیز آيت الله «محمد السند» و مسئول مالي واداري آن «شيخ كمال الفرطوسي» است و «محمد الكعبي»، «عامر خواجه» و «مقتدي الانصاري» در انجام وظایف محوله به وي كمك مي كنند. این یگان نظامی براي هر یک از مناطق عملیاتی یک فرمانده میدانی گماشته است. «جبار عبد الحسين»، مسئول دایره امنيت استان ها و مسئول استان هاي بصره، ناصريه، العماره و الكوت است.

 

«شيخ مويد البهادلي»، فرماندهی گردان هاي حزب الله در منطقه الرصافه بغداد را برعهده دارد و سعد سواره، امجد الباحي، صدر الاعرجي و ليث النوري معاونان وي شمرده می شوند.

مسئول گردان هاي حزب الله در منطقه الكرخ بغداد «احمد السعدي» است و معاونان وی حميد الساعدي، محمد عبد الساده، شيخ فاضل الفريش و شيخ وسام البغدادي هستند.

گردان هاي حزب الله در مبارزه با داعش در عراق به دلیل آمادگي بالا و فعالیت گسترده اطلاعاتی نقش موثر و مهمی تاکنون ایفا کرده اند. مناطق آمرلي، طوزخورماتو، مناطق غرب بغداد و تلعفر مهمترین مناطق حضور و فعالیت گردان هاي حزب الله است.

کتائب سید الشهدا(ع)
کتائب یا گردان های سید الشهدا(ع) را مجموعه ای از گردان های رزمی تشکیل می دهند و دبیرکلی آن بر عهده «حاج ابو علاء» است. «حاج ابو سيف»، مسئول نظامي آن در سامرا به شهادت رسيد.

همزمان با صدور فتواي جهاد کفایی آيت الله سيستاني، کتائب سید الشهدا(ع) از گردان هاي حزب الله منشق شد و ویژگی بارز آن، محدود نکردن فعالیت خود به حوزه های نظامی و میدانی و ورود به عرصه فعالیت های اجتماعی و فرهنگی است. به همین دلیل افراد این گردان ها که بالغ بر 3 تا 4 هزار نفر است، به ارائه خدمات اجتماعي در مناطق مختلف عراق از جمله ناصريه، العماره و كاظمين که مهمترین مناطق استقرار این کتائب به شمار می آید، مشهور هستند.

کتائب سید الشهدا(ع) وظیفه اصلی خود را دفاع از عراق و مقدسات شیعیان این کشور و مقابله با فتنه انگیزی های مذهبی اعلام کرده است. به همین دلیل نیروهایش حضور فعالی در نبردهاي سامرا، آمرلي و الضابطيه حضوري فعال داشتند که عموما افراد روشنفكر و تحصيل كرده هستند و دارای تخصص هاي نظامي بالایی هستند.

 

کتائب الجهاد و البناء
گردان هاي جهاد و سازندگی نیز از جمله گروه هایی بودند که با فتواي آيت الله سيستاني در عراق تاسيس شدند و شاخه نظامي جریان سياسي معروف به حرکة الجهاد و البناء است كه در سال 2011 میلادی از ادغام سه تشكل اسلامي، جنبش حزب الله عراق، جنبش سيد الشهدا و حزب نهضت عراق تشكيل شد.

 

«حسن الساری»، دبير كل كنوني آن و يكي از رهبران مجلس اعلاي اسلامي به رياست سید عمار حكيم است.

 

برخي اين گردان ها را در واقع جايگزين سازمان بدر مي دانند كه تعداد افراد آن بالغ بر سه هزار نفر است. آنها عموما به داشتن مهارت های جنگی و نظامی مشهور می باشند و از متدين ترين نیروهای داوطلب مردمی شرکت کننده در پروسه مبارزه با داعش به شمار می آیند.

کتائب التیار الرسالی
کتائب یا گردان های التیار الرسالی از یگان های تازه تاسیس مورد حمایت ارتش عراق است که در عملیات آزادسازی منطقه الضابطیه شرکت داشتند. این یگان شاخه نظامی جریان سیاسی الرسالی شمرده می شود. می باشد. «شیخ عدنان الشحمانی»، از نمایندگان پارلمان عراق، سمت دبیر کلی این نیرو را احراز می کند.

وی که زندگی سياسي و فعالیت نظامي خود را از حزب «الدعوه» شروع كرد و در سال 2007 میلادی به سبب ممانعت مقتدي صدر با حضور وي در انتخابات پارلمانی 2007 از سپاه المهدي و جریان صدر جدا شد تا جریان الرسالی در عراق را تاسیس کند. «محمد البصری» نیز سخنگوی رسمی این یگان ها شمرده می شود.

 

سرایا الخراسانی
وجه تسمیه این یگان، نام «ابو مسلم خراسانی» است که حکومت بنی امیه را سرنگون کرد. این یگان ابتدا، توسط «سید یاسین الموسوی»، نماینده آیت الله محمد باقر حکیم تشکیل شد که گروهی سری به نام «کرار» را در سال 1986 میلادی سازماندهی کرده بود.

در سال 1995 میلادی این یگان با تغییر نام تحت عنوان سازمان «طلیعه» فعالیت جدی تری را آغاز کرد. به گفته مقامات این یگان، در سال های ابتدائی این یگان توانست 70 عملیات نظامی را علیه مزدوران رژیم بعث در استان های جنوبی عراق و صحرای نجف و کربلا به انجام برساند.

بعد از اشغال عراق توسط نظامیان آمریکایی، سازمان «طلیعه» به «حزب طلیعه اسلامی» و سپس «حزب طلیعه خراسانی» تغییر نام داد. سرایا الخراسانی هم اکنون به نوعی شاخه نظامی این حزب به شمار می آید. فرماندهی این یگان را «سید حامد الجزائری» بر عهده دارد.

تعداد رزمندگان سرایا الخراسانی حدود سه هزار نفر تخمین زده می شود.

سرایا عاشوراء
این یگان از جمله نیروهایی است که از تشکیلات نظامی و ساختاری سازمان یافته برخوردار بوده و توانسته نیروهای متخصص و زبده را از سازمان بدر جذب خود کند.

گردان ها یا سرایا عاشوراء با برخورداری از 5 هزار رزمنده، در عملیات آزادسازی دو منطقه بلد و الضابطیه نقش موثری داشتند. این گروه پس از آنکه سازمان بدر از حزب مجلس اعلای اسلامی عراق جدا شد، توسط مجلس اعلای اسلامی عراق به منظور مقابله با خطر داعش در سال 2014 میلادی تشکیل شد. رهبری سرایا عاشوراء را «سید عمار حکیم» و در لبیک به فتوای جهاد کفایی آیت الله سیستانی در بغداد و 15 شهر دیگر تشکیل شد.

 

گردان هاي امام علي
گردان هاي امام علي شاخه نظامي جنبش العراق الاسلاميه است كه ژوئن سال 2014 میلادی اعلام موجودیت کرد و مناطقی مانند آمرلي، طوزخورماتو و ديالي کانون فعالیت این گردان ها تلقی می شود.

این یگان ها هدف اصلی فعالیت خود را دفاع از عراق و مقدسات شيعي آن عنوان کرده است. با این حال در صفوف گردان هاي امام علي پیروان همه مذاهب و اديان شامل سني، شيعي، تركمن، مسيحي و شبك به چشم مي خورد.

«شبل الزيدي» و «ابو عزرائيل» بارزترین فرماندهان این گردان ها در میدان های نبرد است.

 

سرايا العتبات
سرايا العتبات یا همان گردان های عتبات مقدسه، وابسته به موسسات و نهادهای شيعي عراق و نیروهای آن خادم اين مراكز هستند. سرايا العتبات دارای چندین گردان است که مشهورترین آنها سرايا العتبه العباسيه یا همان آستان مقدس حضرت عباس (ع) است.

 

رهبري این گردان ها را «شيخ ميثم» برعهده دارد و گفته شده، 5 هزار نفر از رزمندگان این گروه در نبردهای جرف الصخر و سيد غريب در منطقه بلد شعر بغداد مشاركت داشتند.

گردان هاي آستان حضرت علي(ع) به فرماندهي شيخ كريم با در اختیار داشتن یک هزار رزمنده و گردان هاي آستان مقدس امام حسين(ع) به فرماندهي شيخ مهدی با در اختیار داشتن یک هزار رزمنده، در اغلب نبردهاي حشد الشعبی در عراق مشاركت داشته اند.

سرایا السلام
گردان های صلح یا همان سرایا السلام، همان جیش الإمام المهدی علیه السلام است که شاخه نظامی جریان صدر به رهبری و فرماندهی سید مقتدی صدر است که در باز پس گیری مناطق تحت تصرف داعش و ممانعت از سقوط و اشغال مناطق جدید به دست داعش عالی کار کرد و جزو اولین نیروهای مقاومت مردمی بود که وارد شهر آمرلی شد و با عناصر تکفیری داعش نبرد های سنگین تن به تن داشت و شکست را به آنها تحمیل کرد.

آنچه به آن اشاره شد، مهمترین گروه های تشکیل دهنده حشد الشعبی می باشند و در این راستا می توان به گروه هایی مانند فيلق الوعد الصادق، لواء عمار بن ياسر، لواء أسد الله الغالب، لواء اليوم الموعود، سرايا الزهراء، لواء ذو الفقار، لواء كفيل زينب، سرايا أنصار العقيدة، لواء المنتظر، بدر- المجاميع الخاصة، لواء ابو الفضل العباس، سرايا الدفاع الشعبي، كتائب درع الشيعة، حزب الله الثائرون، كتائب مالك الأشتر، كتائب انصار الحجه، كتائب الدفاع المقدس، لواء القارعه، كتائب الغضب، لواء الشباب الرسالي، كتائب الامام الغائب، حركه الابدال، جيش المختار، لواء الحمد، لواء الامام القائم، لواء العاديات، حرکة انصار الله الاوفياء، لواء الحرس الخاص الخامس البتار، جيش الكرار و فرقه العباس اشاره کرد.

 

دوم: الفرقه الذهبیه
الفرقة الذهبیه یا گردان طلایی که به گردان ضد شورش و نیروهای ویژه نیز معروف است، از دیگر نیروهای شرکت کننده در عملیات آزادسازی فلوجه بود.

این نیرو دسامبر سال 2003 میلادی با نام «عقاب رافدین» تشکیل شد و به عنوان یکی از نیروهای زیر مجموعه و وابسته به وزارت دفاع عراق معرفی شد.

 

در سال 2005 میلادی نام این نیرو با موافقت ستاد مشترک ارتش عراق به دلیل گسترش دامنه فعالیت های آن، از گردان عملیات ویژه به فرماندهی عملیات ویژه تغییر نام داد تا در سال 2007 میلادی با جدا شدن از وزارت دفاع به یکی از زیر مجموعه های فرماندهی نیروهای مبارزه با تروریسم ملحق شود.

فرماندهی گردان طلایی عراق برعهده سرلشگر «فاضل جمیل البرواری» است. وی از شیعیان کُرد عراق است که در سال 2007 میلادی به مقام سرلشکری نیروهای ویژه یا گردان طلایی عراق دست یافت و در عملیات پاک سازی شهرهای دیالی، موصل، بصره و نجف در سال های 2007 و 2008 میلادی رهبری گروه طلایی عراق را برعهده داشت و از زمان آغاز ناآرامی‌ های استان الانبار به همراه نیروهایش در این منطقه حضور دارد.

 

البرواری چندی پیش عربستان سعودی را تهدید کرده بود، اگر در اندیشه تجاوز نظامی به عراق است، ظرف یک روز ارتش عراق نماز ظهر را در قبرستان بقیع برگزار خواهد کرد.

او در پیغامی در شبکه اجتماعی فیسبوک نوشته بود: اگر عربستان به مقدسات ما در کربلا حمله کند و یا وارد یک وجب از خاک عراق شود، بخدا قسم که ارتش نماز ظهر خود را در قبرستان بقیع خواهد خواند.

فاضل البراوری که توانست در زمانی که سه پنجم ارتش عراق از حکومت مرکزی روی گردان و جدا شده و با داعش همراه شوند، در بسیاری از مناطق با داعش مقابله کند.

سد بصره، یکی از خطرناک ترین دستاویزهای داعش در دستیابی به خواسته هایش و امتیاز گیری از دولت عراق، توسط نیروهای البراوری آزاد شد.

سوم: نیروهای پلیس عراق
نیروی پلیس عراق (IPS) از جمله نیروهای شرکت کننده در عملیات آزادسازی شهر فلوجه بود. ساختار این نیرو پس از سال 2003 میلادی و سرنگونی رژیم بعث مورد بازنگری قرار گرفت.

این نیرو زیر نظر وزارت کشور عراق فعالیت می کند و از زمان سرنگونی رژیم بعث نقش مهمی را در مبارزه با گروه های تروریستی و تکفیری در این کشور و جلوگیری از گسترش بیش از پیش دامنه ناامنی ها ایفا کرده است.

 

چهارم: نیروهای پلیس فدرال
نیروی پلیس فدرال در عراق، با استناد به ماده 46 قانون اساسی عراق که به نیروهای نظامی و امنیتی در دولت فدرال پرداخته به هریک از استان های عراق از جمله استان کردستان، اختیار تشکیل نیرویی امنیتی به نام پلیس فدرال متشکل از نیروی بومی و محلی هر منطقه را داده است.

یکی از اهداف تشکیل نیروی پلیس فدرال که سازمانی شبه نظامی است، پر کردن شکاف بین دو دستگاه نظامی و امنیتی عراق، یعنی نیروی پلیس عراق و ارتش این کشور است.